Araro ni Kuya Lando [01]

Mainit. Makati. Sobra. Mula ulo hanggang paa.

Bukod sa sumasalamin sa pagkatao ko ang mga salita na iyan, sa ngayon, literal na iyan ang nararamdaman ko dahil anihan ng palay sa lupain ng aking ama. Dala-dala ng hangin ang iba't-ibang bahagi ng palay kasabay ng alikabok at init. Syempre, hindi ko talaga kinakaya kahit sobrang layo ko sa mismong gapasan at pagpagan ng palay. Pero wala ako magawa kundi ang tanawin ang lahat ng mga ginagawa, napag-utusan kase. Umaangal pa ba ako e nasa lilim naman ako at may inumin pa na malamig kumpara sa iba na nasa ilalim ng matinding sikat ng araw. Pero kahit na. Init e. Wala man lang entertainment. Hay... Tuyot.

Tauhan: Kuya, sabi po ng amang, ang Ka Lando daw po ang tutulong magdala ng palay sa imbakan. Baka maka-ilan hakot daw ho dahil hindi kaya ilusong ang sasakyan.

Alvin: Sino yun?

Tauhan: Hindi n'yo po ba kilala?

Alvin: Magtatanong ba ako kung kilala ko? Kakadagdag ka sa init ha..

Tauhan: Pasensya na po..

Alvin: Hay... pasensya na din. Hindi pa ako sanay at hindi ko alam ang palakad dito.

Tauhan: Sige po. Sabihan ko ang Ka Lando na puntahan muna kayo dito bago humakot.

Alvin: Sige. Salamat.

No choice. Mukhang gusto talaga ng ama na matusta at matuto ako dito. Paano ba hahakutin ng Ka Lando ito e kung yung sasakyan nga e hindi uubra. Paano ba yun? Isa-isa nya bubuhatin? Baka naman abutin ako dito ng susunod na taniman? Naku. Antayin ko na nga lang. Anong oras kaya yun darating?

Nakalipas na ang mahigit isang oras, mag-aalas-dos na. Halos gapas na ang lahat ng palay. Iniipon na sa mga sako para hakutin. Ang tagal naman ng Ka Lando. Tinatanaw ko ang mga nag-ta-trabaho ng mula sa likod ay may bumati.

Tao: Magandang tanghali, Alvin.

Alvin: Mainit na tanghali kamo.

Tao: Mainit na tanghali, Alvin.

Aba't lokong ito a. Humirit pa pabalik sa akin. At teka, first name basis? Close tayo? Hinarap ko nga.

Alvin: Anu bang... Teka. Sino ho sila?

Tao: Lando. Lando po.

Ngayon ko lang napansin na bago sa pandinig ko ang boses nya. Malumanay pero buo, malalim.

Alvin: Ikaw po si Ka Lando?

Ka Lando: Opo.

--- 'Ka Lando' daw. Ang akala ko e kapag may 'Ka' sa pagtawag e referring sa mga matatanda sa lugar sa amin. Ang lalaki na nasa harap ko e parang nasa late 30's pa lang. Ang late 30's sa amin ay maituturing na bata pa lalo na kung sabak sa trabahong bukid.

Alvin: Ah okay po.

Yumukod sya para magpakita ng respeto.

Alvin: Ka Lando.

Tumayo sya ng tuwid.

Ka Lando: Po?

Medyo nagulat ako dahil malaking tao ang nasa harap ko. Nasa 5'5 lang ang aking taas at tantiya ko ay nasa 5'10 hanggang 5'11 ang Ka Lando. Makakapal ang buhok nya na wala sa ayos at halatang bilad sa araw. May mga butil ng pawis na nanggagaling sa kanyang buhok pa punta sa kanyang mukha. Mapungay ang kanyang mga mata na medyo may singkit sa dulo. Maganda ang ilong at medyo manipis ang mga labi. Medyo pangahan sya. Ang kanyang kutis ay kayumangging-kaligatan.

Gwapo. Gwapo ang Ka Lando.

Ang suot nya ay lumang t-shirt na putikan at may ilang butas. Nakapatong ito sa isa pa na pulang t-shirt na may mahabang manggas. Bukod pa dito ay may nakapatong na lumang maong na jacket sa kanyang mga balikat. Ang kanyang mga balikat ay bilog na bilog, at kahit sa balot nya na mga kasuotan ay kita ko na namumutok ang mga muscles nya mula sa balikat hanggang braso. Ang lapad ng kanyang balikat pati na din ang kabuuan ng kanyang braso. Hindi ko din naiwasan hindi tingnan ang kanyang napaka-matipunong dibdib. Bilugan ito sa ilalim ng kanyang mga suot at hindi ito maitago lalo na't pawisan ang bahagi ng damit sa pagitan ng kanyang dibdib. At kahit doble pa ang ang kanyang suot pantaas ay  kitang-kita mo ang tayung-tayo nya na utong. Sarap sabitan... ng dila. Ang laki ng kabuuan ng katawan ng Ka Lando. May kaunting tyan ang Ka Lando pero mas lalo lamang nagpa-macho ito sa kanya. Lalaking-laki ang tikas nya. Akala ko noon ay macho na ang Kuya Junior [see Kuya Junior], pero heto ang Ka Lando, di-hamak na mas malaman ang pangangatawan. Mas matankad, at mas malaki ang katawan. Malaking tao ang Ka Lando, pero malaki din kaya ang sandata nya?

Napaatras ako ng bahagya.

Ang suot nya na kupas na maong ay parang gusto nang mapunit sa kanyang pagkakasuot. Hapit ito sa kanyang mga hita ngunit mas hapit pa sa bandang itaas. Pilit kong inaaninag ng pa-simple kung talaga nga ba na bayag nya na ang nakaumbok sa pagitan ng kanyang mga hita. At sa bandang bahagi ng kanyang pantalon malapit sa bulsa... Burat kung sakali! Burat nya na yata yung nakahilig sa loob ng pantalon.

Umatras ang Ka Lando sabay yuko ng bahagya.

Ka Lando: Pasensya na kung amoy araw at pawis na ako.

Alvin: Naku. Hindi po!

--- nayari na. akala siguro maarte ako.

Alvin: Hindi po. Pasensya na at medyo nagulat lang ako. Akala ko ho mamaya pa kayo darating.

Ka Lando: Ganun ba? Nabanggit ho kse ng tauhan nyo na kanina pa kayo nag-aantay dito. Pasensya na at medyo madami lang ang nasabay. Uunahin ko na ang sa inyo.

Alvin: Ako? Anong gagawin?

--- ay mio! uunahin daw ako? ta-trabahuhin ako sa bukid? baka may makakita!

Ka Lando: Opo. Yung palay nyo po. Dadalhin ko na sa imbakan.

Alvin: Ah..

--- feelingera lang talaga at ganda ng selective pagka-bingi

Alvin: Kayo n'yo ba buhatin yan isa-isa? Hindi ba matatagalan?

Ka Lando: Po?

Sabay titig sa akin at ngumiti ng bahagya. Nakita ko ang kaputian ng kanyang ngipin at higit sa lahat ay ang kanyang dimples. Tumigil sya sa ganoong ayos. Sa kanyang mata, kita mo ang pagod pero may saya at ka-simplehan. Inosenteng tingin ang ginawad nya sa akin at parang tumatagos ang mga ito sa akin.

Kumabog ang dibdib ko.

Higit sa kalibugan na naramdaman ko sa pagmasid sa katawan ni Ka Lando, para bang nabato-balani ako sa kanya. Nakaka-in-love ang itsura at kagwapuhan ng Ka Lando! Nakaka-kilig ang kanyang mga tingin, nakakaalis ng pagod ang kanyang ngiti. Gusto ko sya lambingin at punasan ang pawis sa kanyang mukha. Macho pero maamong mukha? Kakaiba ka Ka Lando. Ang lakas ng appeal mo sa akin.

Bigla ay humangin ng malakas. Dala nito ang makapal na alikabok at mga bahagi ng palay. Itinakip ko ang braso ko para hindi ako mapuwing ngunit huli na. Pakshet! Ang sakit mapuwing! Naramdaman ko na nakalipas na ang hangin at pilit ko minumulat ang aking mata sabay hinahawi ang posible pa na alikabok gamit ang kwelyo ng aking damit. Hindi ako mapakali sa puwing ko hanggang sa mawala ang aking balanse sa pagkakatayo. Natisod ako paatras at naramdaman ko na mapapahiga ako sa lupa. Dyahe at naku naman, madadagdagan pa ang sakit sa katawan ko! Bawal yata tingnan ang Ka Lando, na-karma agad ako.

Sa hindi inaasahan, hindi ko naramdaman ang matigas na lupa.

--- Buti na lang madamo, swerte pa din ang kahihiyan!

Bumalikwas ako ng dahan-dahan sa aking pagkakahiga. Tuloy pa din ang pagkusot ko sa aking mata para matanggal ang puwing at alikabok habang tumukod na ang kaliwa ko na kamay sa damo upang tumayo kasabay din ng pagtukod ng tuhod sa lupa.

Ka Lando: Ah..

Pilit ko na dinilat ang aking mata. Nang maimulat ko na ito ay nasa ganoon posisyon pa din ako, pero hindi sa ibabaw ng damo. Kundi sa ibabaw ni Ka Lando. Ang aking kaliwang kamay ay nakadiin sa kanyang kanang dibdib at ang tuhod ako ay nakatukod sa bandang ibaba ng kanyang tiyan sa pagitan ng kanyang hita. Napatayo ako bigla. Pagkatayo ko ay nakita kong bahagyang namaluktot ang Ka Lando habang pilit na tumatayo ng dahan-dahan. Ang kanyang kanang kamay ay nakakapit sa maselan na bahagi ng kanyang katawan. Hindi sya makatayo ng tuluyan. Natuhod ko yata ang bayag ng Ka Lando! Sa kanyang mahina at medyo basag na salita:

Ka Lando: Nasaktan ka ba? Ah..

--- Ako pa ba ang nasaktan e ikaw itong namimilipit dyan sa sakit?

Tiningnan ko kung saan kame naka-pwesto ngayon at inisip kung ako ang nangyari. Sigurado ako na hindi ako naglakad palapit sa kanya. At alam ko na ang pagbagsak ko ay patalikod.

Alvin: Paano ka napunta dyan?!?